Waarom dragen mensen eigenlijk korsetten? Dat is toch alleen maar slecht voor je?

Korsetten zijn hier en ze gaan nergens heen. Eigenlijk is het een beetje gek om dat te zeggen omdat korsetten inmiddels natuurlijk al honderden jaren ‘hier’ zijn. Deze keer zijn ze echter terug en heeft het sexy korset geen plannen om binnenkort de aftocht te blazen. Natuurlijk waren ze in de bovenklasse van het elite in het Victoriaanse tijdperk veel gebruikt, nu is het echter geen martelwerktuig meer dat door mannen wordt gebruikt hun vrouwen in hun ideale pasvorm te gieten.

Het korset werd om uiteenlopende redenen gebruikt. We zullen eerst een korte beschrijving geven van vroeger en dan gaan we naar het ‘nu’ kijken.

De geschiedenis van het korset

Alles begon vele honderden jaren geleden met een heus ‘koninklijk bevel’. Catharina de' Medici, de vrouw van de Franse Koning Hendrik de II^e gaf in het jaar 1550 aan vrouwen uit de koninklijke hofhouding een heus verbod op het hebben van een dikke taille. Gevolg was dat die vrouwen moesten zoeken naar manieren om hieraan te voldoen. Langzamerhand werkte dit door in alle lagen van de bevolking en wilden vrouwen en meisjes rond het middel (veel) slanker zijn. Zo werd het zogenaamde ‘rijglijfje’ uitgedacht. Hiermee snoerden meisjes en vrouwen zich in om het gewenste effect te hebben van een slanke taille. Het rijglijfje was de stoffen voorloper van het latere korset. Het voorstuk werd verstevigd met onder andere stukjes metaal.

Het hebben van een slank middeltje werd steeds meer een maatschappelijke norm. Ook als meisjes wilden trouwen, was het hebben van een slank middel een absolute voorwaarde.

Vrouwen uit de hogere klassen wilden natuurlijk op stand gekleed gaan en dat leidde ertoe dat de luxere korsetten afgewerkt werden met prachtig borduurwerk, fijne kant en juwelen en daarnaast verstevigd werden met baleinen van echte walvissen en ivoor. Hierdoor werden het langzamerhand prachtige kledingstukken.

Het draaggemak en de lichamelijke consequenties waren twee andere punten die maar al teveel golden. Het dichtsnoeren van de kleding rond het middel plette vitale organen af. Het middenrif werd ernstig beschadigd en vergroeide totaal en de longinhoud werd ernstig belemmerd. Vrouwen die zwanger waren, probeerden het korset zo min mogelijk te dragen. Veel vrouwen in korset vielen nogal eens flauw. Voor de felbegeerde wespentaille werd dan ook een hoge prijs betaald.

Naarmate de tijd vorderde, verankerde het korset steeds meer in de mode en werd de aandacht steeds meer op de schoonheid van het vrouwelijke lichaam gericht. In de Victoriaanse tijd aan het einde van de 19^e eeuw werd de zogenaamde S-lijn of het ‘droit-devant korset’ bedacht waarmee door middel van het korset de buik naar binnen werd gedrukt of plat werd gemaakt en de bilpartij meer naar achteren werd geduwd. Hierdoor kreeg de kont van de draagster meer de nadruk. Ook ging de aandacht uit naar het ondersteunen en het meer nadrukkelijk zichtbaar maken van de borsten door een soort push-up functie: het underbust korset was geboren! Het korset werd daarmee van oorspronkelijk insnoerend kledingstuk een sexy kledingstuk en een uitgebreide vorm van de aloude bustier. Mannen vonden dit sexy korset erg aantrekkelijk. Hierdoor kreeg het dragen van het korset steeds meer een functie van seks-appeal.

Het tegenwoordige korset

Het grote verschil tussen vroeger en nu is dat het toen vooral een teken was van de machtsverhouding tussen man en vrouw in het voordeel van de man: hij vond een wespentaille, het geprononceerde achterwerk en de parmantig omhooggedrukte borsten sexy en de vrouw moest zich daaraan maar conformeren.

Gelukkig is die tijd nu voorbij. Vrouwen bepalen nu zelf of, wanneer en voor welk doel ze een korset kopen en dragen. Nu is het juist een teken van sterkte en onafhankelijke vrouwelijkheid. De vroegere zienswijze waarin korsetten een onderdrukkende manier vormden om vrouwen zichzelf sexy te laten maken ten koste van hun lichaam, is definitief voorbij. Ten eerste zouden de vrouwen dat nu ook echt niet meer pikken, en verder is het gewoon ook niet meer zo. Vrouwen die een korset of een bustier dragen voelen zich waarschijnlijk eerder sterk, onafhankelijk en sexy dan onderdrukt en in elkaar gedrukt. Als je zelf een korset draagt, zul je ondervinden dat ook de reactie van de mannen altijd enorm goed is, maar dat is al sinds Koningin Victoria onveranderd gebleven. Dat is dus weinig nieuws.

Er zijn tegenwoordig zelfs mannen die het fijn vinden om een korset te dragen, en daar hebben ze meer dan genoeg redenen voor. Het is misschien een hyperbool om te zeggen dat er evenveel redenen zijn om een korset te kopen als dat er mensen zijn om ze te dragen, maar de functionaliteit en gebruikswijze van korsetten zijn enorm ontwikkeld en veranderd. Er zijn allerlei factoren die mensen ertoe kunnen zetten een korset te willen dragen. Er zijn maar weinig mensen die een korset dragen voor één enkele reden. Meestal dragen mensen af en toe een waist trainer korset om hun taille een beetje bij te werken of te ondersteunen tijdens het sporten. Soms dragen ze er eentje om er gewoon pikant en sexy uit te zien, en af en toe om hun rug een beetje te ondersteunen. Daarbij is het een geweldig kledingstuk om te combineren met de rest van je kledingkast. En door dit alles is het ook gewoon een geweldig kledingstuk om te hebben. Je kan er mee spelen, passen, combineren en ga zo maar door.

Korsetten zijn ten eerste altijd een geweldige basis als kleding, en worden vaak nog steeds zo gebruikt. Ondanks de pracht en praal van de kledingstukken zijn ze geweldig inzetbaar als alternatief voor je beha, als hulpmiddel voor lichaamsvorming, als aanknoping voor je stockings en ga zo maar door. Gelukkig is het voor vrouwen al lang niet meer verplicht om rokken of jurken te dragen. Degenen die vaak jurken dragen (en dan hebben we het speciaal over de meer klassieke jurken), zullen weten dat een korset echt ideaal is voor je postuur en figuur. Aan de andere kant zullen korsetten en lage jeans nooit elkaars beste vrienden worden. Maar goed, het is een beetje teveel om te verwachten dat dit geweldige kledingstuk bij alles in je kledingkast past.

Medische en esthetische redenen waarom mensen een korset kopen

In het ontwerp is het korset als onderkleding, zoals al gezegd, een basislaag. Een basis die niet alleen het lichaam ondersteunt, maar ook ondersteuning biedt aan kleding, en helpt deze kleding op de juiste plek te houden. Qua lichaam is het een geweldige manier om je rug te ondersteunen. Redenen voor mannen om een korset te dragen zijn om hun postuur een zetje in de juiste richting te zetten of om te helpen met medische problemen als rugklachten. Als je bijvoorbeeld een aandoening hebt als scoliose waardoor je wervelkolom is verkromd, kan het korset je helpen je rug recht te houden. Als je de hele dag op kantoor over je computer heengebogen zit, is het dragen van een korset de perfecte manier om je postuur correct te houden. Simpelweg omdat je met een korset van goede kwaliteit je rug niet gebogen kunt houden op een ongezonde manier. De versteviging in de rug zorgt ervoor dat je wel rechtop moet blijven zitten. Hoe effectief je korset is als ondersteuner, verschilt van korset tot korset. Van de materialen die gebruikt zijn bij het vervaardigen tot de kwaliteit van het werk bij het in elkaar zetten van het kledingstuk, alles heeft effect op de uiteindelijke kwaliteit en bruikbaarheid van je korset als ondersteunend kledingstuk. Een goed gemaakt korset is echter vaak steviger, onopvallender, comfortabeler en beter voor je rug dan rugbeugels of postuurriemen. Verwissel echter nooit je korset voor medisch verkregen apparatuur of kleding, zonder het eerst met je dokter te overleggen. Als je dit goed doet, zijn er zelfs voorbeelden van zorgverzekeringen die de kosten dekken van je korset. Dan moet je er natuurlijk wel eentje voorgeschreven krijgen van je dokter, anders gaat dit een teleurstelling worden voor je: dan koop je een duur korset dat je je eigenlijk niet kunt veroorloven en hoor je later dat de zorgverzekering het toch niet gaat vergoeden. Goed opletten dus!

Vrouwen met grote borsten vinden een korset vaak comfortabeler dan een beha. De functie van een beha is de borsten te ondersteunen en het gewicht meer naar achteren te verplaatsten. Dat is prima voor meeste vrouwen, maar sommige vrouwen hebben nou eenmaal grotere borsten dan de meeste vrouwen. Voor deze vrouwen is het rusten van het gewicht van hun borsten op de ruggengraat eerder een straf dan verlichting van een last. Een korset distribueert het gewicht evenredig over de heupen, die er voor gemaakt zijn een stuk meer gewicht te dragen dan de rug.

Ook zijn er mensen die last hebben van hypermobiliteit (wanneer de kommen van je gewrichten te klein zijn, waardoor je vaak je gewrichten ontwricht) die een korset dragen als bescherming en ondersteuning. Het lijkt dan bijna op een exoskelet (een skelet aan de buitenkant van het lichaam, zoals bij zeepaardjes en insecten) om ervoor te zorgen dat alles een beetje op de juiste plek blijft zitten. Hoe belangrijker de ondersteuning is voor je lichaam, hoe beter je op moet letten wat je koopt. De regel is dat als het echt belangrijk is voor je gezondheid, je een duurder, handgemaakt, op maat gemaakt korset moet kopen. Dat is duur maar wel echt nodig voor medische toepassingen. Stel dat iemand, zoals we al aanhaalden, scoliose heeft en het dragen van een korset een kans geeft dat zijn rug weer iets rechter komt te staan. Dat kan dan alleen als die persoon kleding draagt die echt op maat voor hem of haar gemaakt is. Als je iets goedkoops koopt en hoopt dat het juist past, is er een grote kans dat je meer schade doet dan het goed maakt.

Waist trainer korsetten worden vaak gebruikt omdat taille training ook een veel voorkomende reden is dat vrouwen een korset willen gaan dragen. Voor sommigen is het een manier om hun lichaam terug te helpen in de vroegere vormen. Voordat je bevallen was, zag alles er toch wat netter uit. Dat komt omdat door de zwangerschap de maag en ribben naar buiten worden geduwd ofwel ze ‘openen’ om meer ruimte te geven aan dat wonderbaarlijke kleintje dat aan het groeien is. Dat neemt niet weg dat het fijn is de mogelijkheid te hebben alles weer een beetje netjes terug te laten groeien, maar zonder begeleiding gebeurt dat niet van nature. Een korset kan daar een geweldig hulpmiddel in zijn. Ook zonder zwangerschap zijn er genoeg vrouwen die niet worden geboren met het felbegeerde zandloper-figuur. En zelfs als je wel een zandloper-figuur hebt, kun je je voorstellen dat je misschien niet tevreden bent met het contrast tussen je borsten en je taille, en dat wilt vergroten. Dit zijn bijna allemaal esthetische overwegingen.

En toch zijn er ook vrouwen die het gebruiken als een persoonlijke fysieke uitdaging. Zij weten dat een korset kan het helpen met gewicht verlies door een soort heerschappij over het lichaam voor mensen te demonstreren. Het is beter te beschrijven als een marathon dan als sprint. Als je te snel je taille wilt verkleinen is de kans groot dat je iets gaat beschadigen. Het dragen van een verkeerd en teveel ingesnoerd korset is heel ongezond. Dat is juist de reden waarom vrouwen vroeger flauw vielen en permanente schade opliepen aan hun ribben en interne organen. Er was geen geduld. Als je een marathon wilt rennen, ga je niet op je snelst rennen, je moet geduld hebben. Dit geldt ook voor taille training. Heb geduld en uiteindelijk zullen de resultaten geweldig zijn, en niets van beschadiging achterlaten!

Een onverwacht gebruik van korsetten dat pas de afgelopen decennia beter wordt onderzocht en aangeraden, is het helende effect van korsetten op depressie en ongerustheid. Zoals we vorige week in onze blog hebben besproken in korsetten voor mensen met claustrofobie, heeft Lucy’s korsetterie een geweldige pagina geschreven over de fysieke en mentale voordelen van het dragen van een korset. In het kort zit het zo: de fysieke druk die een korset uitoefent op je lichaam, werkt op een diepgaande en kalmerende manier tegen een aantal mentale problemen als depressie, onrust en slapeloosheid. Wetenschappers hebben hier lang versteld van gestaan tot ze bedachten dat de druk die wordt uitgeoefend door het korset heel erg vergelijkbaar is met de druk van een dikke knuffel. Vandaar dat het korset nu ook wel bekend staat als de ‘altijd-knuffel’. Het is in allerlei onderzoeken op allerlei manieren bewezen dat knuffels goed zijn voor onze emotionele toestand. Daarbij wordt ook gedacht dat de structuur en het gewicht van een korset doen denken aan bescherming als een soort pantser dat bescherming kan bieden waardoor het ook een gevoel van veiligheid kan bieden. Ook het aandachtig dichtknopen van de veters in een korset wordt aangehaald als een mindfulness oefening en manier om structuur en positiviteit in je leven te voelen.

Natuurlijk, de erotiek

En dan zijn er nog natuurlijk, last but not least, mensen die een korset vooral hebben om het in de slaapkamer te dragen. Op dezelfde wijze als we hiervoor al hebben besproken, kan een korset je een gevoel van veiligheid geven, en een gevoel van genegenheid, maar deze dingen kunnen ook los gezien worden, en gecombineerd worden met het seks-appeal van het kledingstuk. Wanneer jij je veilig, geliefd en ontzettend sexy voelt, is dit een gouden combinatie voor een spannende avond.

Het ligt een beetje aan je partner, in hoeverre deze avontuurlijk is, of niet, of deze ervan houdt om zich overweldigd te voelen door hoe sterk en krachtig en hoe mooi zijn meisje eruit ziet. Maar voor de meeste vrouwen is het super voor hun seksuele uitstraling. Er is dan ook een enorme keuze aan zeer sexy korsetten in allerlei vormen en maten. Het varieert van het heel rustige korset van lieflijke fijne kant in wit of zwart borduurwerk tot een heel uitdagend zwart korset van latex of leer. Er is voor ieder wat wils. Hoe wil jij voor de dag komen? Heel belangrijk is dat je je er goed in voelt en dat het zowel jou als je partner aanspreekt. Natuurlijk kun je ook variëren: de ene keer rustig, braaf en lief; de andere keer ontzettend uitdagend en opwindend! Mogelijkheden te over! Eén ding is zeker: het dragen van het juiste korset kan een bijzondere boost geven aan je intieme leven!

Je kan hierin zelfs nog een stap verder gaan. Dan kom je terecht in de wereld van het fetishisme. Dan zie je het gebruik van korsetten vaak voorkomen in de fetish-communities waarin mensen soms de hele dag in een korset lopen. De meeste doorsnee korsetten zijn ook zeker niet gemaakt om full-time gedragen te worden. Het op deze manier dragen van een korset is vaak een cultureel statement. Een manier om aan te geven met wat voor subcultuur iemand zich identificeert. Denk hierbij aan gothics, punks, steampunk en ga zo maar door. Dit zijn natuurlijk trends die komen en gaan, maar toch nooit helemaal uitsterven en soms opnieuw opbloeien in bepaalde periodes.

Het non-stop dragen van een korset is voor mensen uit bijvoorbeeld de wereld van het sm (sadomasochisme) een levensstijl: een teken van toewijding. Ook kan het een teken zijn van welke hiërarchische plaats iemand inneemt in het smstoomkracht nog de primaire krachtbron was (meestal de 19e eeuw), maar die ook elementen van sciencefiction of fantasie bevatten, zoals futuristische uitvindingen en machines, of echt bestaande machines (zoals computers) die in deze verhalen veel eerder worden uitgevonden dan in werkelijkheid. Ook geeft dit genre de voorkeur aan metaal boven kunststoffen.

Rondom dit subgenre is een speciale mode ontstaan. Deze mode is bijzonder, want het bevat elementen uit de Victoriaanse tijd (de 19^e eeuw) waarin de romantiek het grootste stempel drukte, maar tegelijkertijd heeft het ook elementen uit de Industriële Revolutie uit de 18^e eeuw. De steampunk-kleding, haarstijl, attributen, make-up en versieringen zoals juwelen van de mensen die behoren tot dit subgenre, dragen elementen uit beide perioden.

Hierin speelt het korset een belangrijke rol. Zeer beroemde couturiers hebben speciaal voor de steampunk-fashion unieke korsetten ontworpen. Zo heeft John Galliano in 2010 voor een modeshow van Christian D’Or met elementen uit zijn haute couture speciale steampunk-korsetten ontworpen. Ook Jean Paul Gaultier heeft verschillende keren steampunk-korsetten ontwikkeld. Het korset ‘leeft’ hier dus echt!

Dit alles maakt duidelijk dat het korset een kledingstuk is met een interessante geschiedenis. Het heeft een bijzondere ontwikkeling doorgemaakt en kan in heel veel verschillende situaties gedragen en zelfs gebruikt worden. Zelfs voor degenen die een korset niet zien als een dagelijkse optie, is het waarschijnlijk nog steeds heel fijn om er eentje te hebben voor die speciale aangelegenheden als trouwerijen, gala’s, of thema-feestjes. En als je een beetje aangemoedigd wordt door je partner, is er altijd een plek en een tijd waarvoor je je korset uit de kast kunt trekken, als je begrijpt wat we bedoelen. Nou zijn er ook nog mensen die het gewoonweg een prachtig kledingstuk vinden, en zich er heel erg fijn in voelen, wat in principe al genoeg reden is om er eentje te dragen. Wie had kunnen weten dat je zoveel toepassing kon vinden voor dat prachtige korset van je!