Agoria over economische conjunctuur: “Bijtanken of stilvallen”

“De goede maatregelen bij de start van de federale regering, zoals de indexsprong en de taxshift, hebben hun effect gehad. Nu is het tijd voor nieuwe maatregelen.” Dat zegt Marc Lambotte, CEO van Agoria, bij de voorstelling van halfjaarlijkse conjunctuurcijfers van de technologische sector.

“We zitten in een goede conjunctuur. De omzet, de werkgelegenheid, de investeringen en ons marktaandeel doen het goed. Maar de eerste tekenen van ommekeer zijn zichtbaar: de groei daalt, er worden minder jobs gecreëerd, het concurrentievermogen en de capaciteitsbezettingsgraad nemen af. Bovendien zal er minder geïnvesteerd worden in 2019, daalt de rendabiliteit van de ondernemingen en neemt de internationale economische onzekerheid toe. Tijd voor euforie is er niet. We zitten allemaal “fat en happy” in de wagen, maar we mogen de alarmsignalen niet negeren: de tank is bijna leeg. De motor sputtert. Ofwel tanken we bij, ofwel vallen we stil”, waarschuwt Lambotte.

Acht oranje knipperlichten

“We moeten de acht waarschuwingen op het dashboard van onze wagen echt serieus nemen”, zegt Lambotte. Hij verwijst naar minder groei van omzet en jobs, het stijgend aantal vacatures, de dalende investeringsvooruitzichten, het afnemend concurrentievermogen, de internationale economische onzekerheid, de dalende rendabiliteit en de nog steeds hoge belastingen.

Bijtanken kan volgens Agoria op verschillende manieren. Zo wil de technologiefederatie een daling van de RSZ- bijdragen van 25 naar 20 procent, veel meer mensen aan het werk, een flexibelere loonvorming, een daling van de vennootschapsbelasting van 25 procent naar 20 procent voor alle bedrijven en een hervorming van de index. “De indexsprong was een éénmalige maatregel. De fundamentele hervorming van de index bleef uit.”, klinkt het.

Omzet: record van 128 miljard euro

Het is het vierde opeenvolgende jaar dat de Belgische technologie-industrie groeit, dit jaar met 1,7 procent tot een absoluut record van 128 miljard euro. Uitschieters zijn IT-solutions (5,5 procent) en metaalproducten (2,8 procent). Toch is de euforie bij Agoria zeker niet compleet. De groei van de omzet vertraagt. Het ritme van de omzetgroei valt terug van 3,7 procent in 2017 naar 1,7 procent dit jaar en voor volgend jaar schat Agoria de groei nog op 1 procent. De omzetgroei van sterk presterende sectoren, zoals de eerste verwerking van ijzer- en metaalfabrikaten, is in 2018 sterk teruggevallen. Ook andere sectoren dalen. Zo kalfde de omzet uit de auto-industrie dit jaar met 3 procent af. De maatregelen van de regering, zoals de indexsprong en de taxshift, hebben hun belangrijkste impact gehad.

2017: 5017 extra jobs

Ook de jobcreatie blijft afkoelen. Volgens de laatste gegevens van de RSZ werken er precies 305 938 mensen in de technologiesector in België. Tussen begin 2015 en eind 2020 zal de technologische industrie alles samen voor 17.388 extra banen hebben gezorgd. In 2017 kwamen er bij de Belgische technologiebedrijven netto 5017 jobs bij. In 2018 zullen we netto 4500 banen creëren. Voor 2019 en 2020 zal de banengroei slechts 2000 banen bedragen. Het aantal vacatures in de technologische industrie staat op recordhoogte. “Vele bedrijven melden ons dat ze hun orders niet kunnen realiseren als gevolg van het acuut personeelstekort. In dat klimaat moet het vacatureprobleem absoluut aangepakt worden”, zegt Lambotte.

Investeringen: hoogste peil sinds 2010.

Ook het marktaandeel van de Belgische technologische industrie stijgt. “Sinds de zomer van 2015 merken we voor het eerst in vijftien jaren een fragiel herstel (verbetering van 1,6 procent) van het marktaandeel van België binnen de Europese Unie in de export van technologische producten. De belangrijkste landen waarnaar België zijn technologische producten uitvoert zijn Duitsland, Frankrijk en Nederland”, stelt Lambotte.

De investeringen in de technologische industrie staan op hun hoogste peil sinds 2010. Dit jaar stabiliseren ze op hetzelfde niveau als in 2017, met name 4,271 miljard euro. De groei situeert zich vooral in de machinebouw (13 procent) en de elektronica (11 procent). De investeringen in de automobielsector daalden dit jaar fors (min 14 procent), en ook voor volgend jaar schat Agoria daar een daling van 10 procent.

Verhouding loonkost/toegevoegde waarde

Het aandeel van de loonkost in verhouding tot de toegevoegde waarde bedraagt vandaag 76,3 procent en daalde met 0,4 procent in 2017. Vanaf 2018 zal dit aandeel terug beginnen toenemen. We verwachten daarom dat er vanaf 2019 terug (heel wat) minder jobs zullen worden gecreëerd.