Corona-enquête Voka: Economisch herstel stilgevallen, zonder impuls dreigt grote permanente schade

Al voor de derde maand op rij blijven de Vlaamse ondernemingen kampen met omzetverliezen van gemiddeld 13%, blijkt uit een nieuwe enquête van Voka bij 1.200 ondernemingen. Die trend houdt ook volgend jaar aan, met een economie die maar op 90% van haar potentieel zal draaien. “Het economisch herstel dat we zagen na de lockdown in het voorjaar, is tot stilstand gekomen. De kleinere bedrijven voelen de crisis nog zwaarder. Bovendien zal de crisis nog vele jaren voelbaar zijn door een grote daling in investeringen en export. Onze bedrijven hebben daarom nu nood aan duidelijkheid over de verlenging van steunmaatregelen als tijdelijke werkloosheid, het bankenplan en uitstel van betalingen tot juli 2021”, zegt Hans Maertens, gedelegeerd bestuurder van Voka.

De economie veerde even op aan het begin van de zomer, maar die opwaartse trend is intussen volledig stilgevallen. Al enkele maanden blijven de bedrijven in Vlaanderen kampen met een omzetverlies van zo’n 13%, blijkt uit de enquête van Voka, het Vlaams netwerk van ondernemingen. Het volgende jaar belooft weinig beterschap, ook in 2021 blijft men gemiddeld 10% onder het normale omzetniveau. “De 90%-economie is niet meer te vermijden. Dat is bovendien op basis van de gegevens van vandaag. Als de tweede golf nog zwaarder toeslaat, kunnen ook de gevolgen nog erger zijn”, waarschuwt Hans Maertens, gedelegeerd bestuurder van Voka.

Sombere vooruitzichten

Ook voor de langere termijn zijn er sombere cijfers. De investeringsplannen van de bedrijven liggen meer dan 20% onder het normale niveau en ook hier zien we geen herstel in 2021. Eveneens dramatisch voor een open economie als de Vlaamse, is dat de bedrijven aangeven dat hun export met bijna een derde gezakt is. En 1 op de 4 exporteurs verwacht pas herstel in 2022 of later. Ook qua werkgelegenheid is het vooruitzicht negatief. De tewerkstelling zakt tegen eind dit jaar met 3,4%, waardoor nog eens 30.000 Belgen hun job zouden verliezen, bovenop de 60.000 banen die reeds verloren gingen door de crisis.

“Dit zijn klappen die we ook in de komende jaren nog lang en sterk zullen voelen. Daarom is het volgens ons nodig dat de Vlaamse regering haar investeringsplan voor Vlaamse Veerkracht versneld uitvoert en dat de nieuwe federale regering alsnog werk maakt van degressieve afschrijvingen voor bedrijfsinvesteringen.”

Nieuwe lockdown vermijden

De enquête van Voka werd gelanceerd op de eerste dag van de nieuwe, verstrengde maatregelen. Het ziet er nu al naar uit dat vooral de kleinere ondernemingen in het laatste kwartaal sterk achteruit zullen gaan.

Bij een nieuwe algemene lockdown wordt de schade overigens nog groter. 4 op de 10 bedrijven kan die tweede lockdown enkel overleven met de noodzakelijke steunmaatregelen die ook in het voorjaar gebruikt werden. 5% overleeft een tweede algemene lockdown sowieso niet.

“We moeten dan ook alles op alles zetten om een nieuwe algemene lockdown te vermijden”, zegt Hans Maertens. “Daarom roepen we nogmaals iedereen op om de veiligheids- en gezondheidsregels na te leven en telewerk te organiseren waar mogelijk. We zien dat voor ongeveer 4 op de 10 Vlaamse werknemers in de privésector telewerk vandaag al ingevoerd is. Uit de bevraging blijkt dat de bedrijven daarmee quasi aan hun limiet zitten en de oproep dus zeer goed naleven.”

Voka doet ook een dringende oproep om een aantal steunmaatregelen te verlengen tot en met 30 juni 2021. “Het staat vast dat de crisis volgend jaar verder zal duren. Bedrijven moeten weten waar ze aan toe zijn en waarop ze kunnen rekenen. Zeker nu ook de Europese Commissie groen licht heeft gegeven voor de verlenging van steunmaatregelen, is er voor ons land snel duidelijkheid nodig. Wij zijn vragende partij voor een verlenging van de tijdelijke werkloosheid wegens corona, de verlenging van het bankenplan, uitstel van betalingen van bijdragen en belastingen tot juli 2021, zegt Hans Maertens.

Kortere quarantaines en geen onterechte ziektebriefjes

Dat het coronatestbeleid aangepast werd, vindt Voka een zeer spijtige zaak. Personen met een hoogrisicocontact zonder symptomen worden niet meer getest, maar hun quarantaineperiode wordt wel verlengd. “We betreuren dat de quarantaineperiode die eerst ingekort werd naar 7 dagen, nu weer oploopt tot 10 dagen. Er is nood aan snelle testen met snel resultaat zodat potentiële besmettingen geïsoleerd kunnen worden. En de quarantaineperiode moet zo kort mogelijk indien er niets aan de hand is, om de continuïteit in de ondernemingen niet onnodig in gevaar te brengen”, zegt Hans Maertens.

Daarnaast roept Voka ook op om voor de hoogrisicocontacten zonder symptomen zeker de voorziene quarantaine-attesten te gebruiken in plaats van ziektebriefjes. “We vingen hierover bij onze bedrijven signalen op en drongen er bij de bevoegde minister reeds op aan om dit snel uit te klaren. Het kan niet zijn dat medewerkers langer moeten thuisblijven en ook nog eens doorbetaald moeten worden door hun werkgevers, hoewel ze niet ziek zijn. De coronacrisis weegt zo al zwaar genoeg op de bedrijven”, aldus Hans Maertens.

Meer informatie

Kasper Demol – woordvoerder

0472 58 63 76 – kasper.demol@voka.be