Persbericht: VVSG roept kwart miljoen mensen op te gaan stemmen

VVSG wil mensen van buitenlandse herkomst meer betrekken bij de lokale democratie

Vanaf 1 mei hebben niet-Belgen nog exact 3 maanden de tijd om zich te registeren voor de lokale verkiezingen van zondag 14 oktober 2018. 250.000 niet-Belgen deed zes jaar geleden niet mee, hoewel ze perfect in aanmerking kwamen. De Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten vzw (VVSG) roept deze mensen op om dit keer wel mee naar de stembus te trekken. Ze vraagt ook de gemeenten om hen actief aan te sporen mee te doen. De samenleving zou hiermee gediend zijn: de lokale woonbuurt van vandaag is divers en dit weerspiegelt zich best in wie gaat stemmen en wie lokaal verkozen wordt.

Een kwart miljoen stemt niet

In 2012 trokken 4.748.969 Vlaamse kiezers naar de stembus. Van de 231.973 Europese niet-Belgen gingen er bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen 32.211 (13,89 %) stemmen. Bij de niet-Europese inwoners van Vlaamse gemeenten waren dat er 6.320 van de 62.600 (10,10 %). In 2012 verzaakten dus meer dan 256.042 mensen aan het recht om te stemmen in hun woonplaats. (Bron: Agentschap Binnenlands Bestuur)

Spiegel van de lokale gemeenschap

De VVSG wil dat zoveel mogelijk burgers mee beslissen over het lokale beleid, dus ook de niet-Belgen. Vandaag is in Vlaanderen bijna 1 op 5 burgers van buitenlandse herkomst. ‘Betrek je deze burgers te weinig bij het lokale bestuur, dan loopt het vroeg of laat fout. Integratie betekent ook deze groep aan boord krijgen, als kiezer en als mandataris’, vertelt Mieck Vos, Algemeen Directeur van de VVSG.

Wie mag stemmen?

Ook niet-Belgen hebben het recht om mee te doen aan de lokale verkiezingen. Eens geregistreerd als kiezer, kunnen mensen zonder de Belgische nationaliteit hun stem laten horen in het kiesbureau. Niet-Belgen moeten wel aan enkele voorwaarden voldoen: zo moeten Europeanen o.a. ingeschreven zijn in het bevolkings- of vreemdelingenregister in België en moeten niet-Europeanen minstens 5 jaar legaal in België wonen. Ze moeten zich vóór 1 augustus 2018 laten registreren als kiezer bij hun gemeentebestuur. EU-burgers kunnen ook zelf kandidaat zijn voor een zetel in de gemeenteraad. Ze kunnen eens verkozen, zelfs een schepenambt verwerven. Burgemeester worden, blijft wel onmogelijk. EU-burgers kunnen zich ook laten registreren als kiezer in België voor de Europese verkiezingen (2019).

Wat doet de VVSG?

De VVSG steunt de campagne ‘Ik stem ook’. Dit is een campagne van De Wakkere Burger, het Minderhedenforum en Orbit vzw. De VVSG brengt deze week deze campagne onder de aandacht van haar leden, de lokale besturen. Ze doet dat via haar diverse communicatiekanalen. Zo brengt ze in haar ledenblad Lokaal het verhaal van 8 mandatarissen van buitenlandse herkomst die getuigen over hun werk als raadslid. De campagne komt er ook aan bod.

Gemeenten hebben ook de plicht om hun inwoners actief te informeren. Zo schenken ze aandacht aan de registratiemogelijkheid in hun infoblad; sommige organiseren zelfs info-avonden. ‘Maar het is tegelijk ook aan de burger’, zegt Mieck Vos. ‘Schuif niet alle verantwoordelijkheid op de overheid. Stelt dat ieder van ons in zijn buurt iemand uit deze doelgroep aanspreekt en warm maakt om zich te registeren, dan zullen velen gemotiveerd zijn dit ook echt te doen.’

Lokale raadsleden van buitenlandse herkomst getuigen

Er wordt vandaag veel gesproken over aparte themapartijen, zoals de partij Islam en de Nederlandse partij DENK, maar wat vinden mandatarissen met een buitenlandse herkomst er zelf van? Welk advies hebben zij? Het ledenblad van de VVSG Lokaal brengt hun visie (verschijningsdatum 1 mei 2018). Enkele delen uit het integrale artikel:

Nood aan een aparte migrantenpartij?

Voor de Oostendse Gemeenteraadsvoorzitter Hina Bhatti (Open Vld) doen aparte migranten-of islampartijen precies wat ze de samenleving verwijten: ‘Het getuigt van weinig intellectueel inzicht om de noden van een dermate diverse groep te herleiden tot één slogan. De strijd om de allochtone stem hebben we pas gewonnen wanneer we beseffen dat dé allochtoon niet bestaat.’ Onze politici menen doorgaans dat je politiek bedrijft op basis van ideeën, op hoe je over de dingen denkt en niet op basis van je huidskleur, afkomst of religie.

Grote evolutie

Voor de Beringse OCMW-voorzitter Hilal Yalcin (CD&V) is er op enkele jaren tijd veel veranderd: ‘Tien jaar geleden waren de eerste schepenen van Turkse origine echte witte raven. Door die witte raven kwamen schepenen in beeld, wat ze deden, hoe de politiek hier werkt, daardoor is de interesse toegenomen.’ Hina Bhatti werd tijdens de lokale verkiezingen in 2012 vanop het midden van de lijst verkozen tot gemeenteraadslid. 'Een zeer sterk signaal van de burger, toch?' vindt zij. De term “excuusallochtoon” mag voor haar part uit het woordenboek worden geschrapt. Toch kreeg Mohamed Ridouani (sp.a, Leuven) racistische reacties op de sociale media toen in 2015 bekend werd dat hij Louis Tobback zou opvolgen. ‘Maar daarnaast waren er zeker zoveel reacties van supporters.’

Meer kleur, meer gedachten op tafel

Het staat buiten kijf dat diverse groepen best vertegenwoordigd zijn in de gemeenteraad. Die afspiegeling is nodig, het maakt de discussies ook boeiender en er zijn meer verschillende gedachten of cultuurgebonden conflicten worden sneller opgelost. Toch merkt Mohamed Ridouani dat te weinig mensen met een migratieachtergrond en eenvoudige komaf in de politiek terecht komen. ‘Ze hebben daar de middelen niet voor, zelfs wie gestudeerd heeft, kiest eerder voor zekerheid en die vind je niet in de politiek. Je moet het probleem aan de bron aan te pakken, dat betekent bij het onderwijs, ook in de taal.’ Imelda Lamigan (N-VA, Merksem) kwam bij haar schoonfamilie in een politiek nest terecht. Voor de Filipijnse hoogopgeleide leek een zitje in de districtsraad zes jaar geleden goed voor haar Nederlands en een aantrekkelijke manier om te integreren: ‘Ik ben heel dankbaar dat ik zoveel heb kunnen leren, ik wil bij alle activiteiten van de NV-A zijn. Het is een groot verschil met de politiek in de Filippijnen, hier moet alles correct verlopen, nou ja, of toch bijna.’

Meer info: Nathalie Debast, VVSG-verantwoordelijke perszaken, 0497/31.80.77