PB Voka “Gemeenten hebben nood aan sterke focus en meer schaal”

Vandaag organiseert Voka ‘De Grootste Gemeenteraad van Vlaanderen’. Meer dan tweehonderd burgemeesters, ondernemers en stakeholders gaan in debat over de uitdagingen voor de lokale verkiezingen van oktober 2018. Tijdens het evenement stelt Voka ook haar lokale memorandum voor. Centraal in het memorandum staan focus en schaal. Gemeenten moeten volgens de werkgevers focussen op hun kerntaken en gemeenten met minder dan 10.000 inwoners moeten voor Voka verplicht fuseren.

Op 14 oktober kiezen we gemeente- en provincieraden in 308 Vlaamse gemeenten en vijf provincies. De lokale verkiezingen zijn ook voor ondernemers van cruciaal belang. Gemeenten en steden vormen immers vaak het eerste toegangsloket tot de overheidsdienstverlening. Lokale besturen hebben ook grote impact op de bedrijfsvoering: ze beoordelen de vergunningsaanvragen, hebben impact op de mobiliteit en leggen fiscale en andere lasten op.

Naar aanleiding van deze lokale verkiezingen publiceert Voka vandaag ook haar verkiezingsmemorandum. In het document combineert Voka concrete vragen aan de toekomstige lokale bestuurders met een globale visie op de toekomst van dit bestuursniveau.

Focus en schaal

Centraal in het Voka Memorandum staan focus en schaal. “Gemeenten moeten zich systematisch de vraag stellen of ze een taak zelf blijven uitvoeren, dan wel opteren voor een samenwerkingsformule of kiezen voor uitbesteding”, aldus Hans Maertens, gedelegeerd bestuurder Voka. “Gemeenten moeten ook niet alles zelf doen: ondernemende lokale besturen moeten zorgen voor een bedrijfscultuur die openstaat voor initiatief en expertise.”

Bij het uitbesteden van gemeentelijke taken zijn er volgens Voka twee essentiële voorwaarden. Zo moeten lokale besturen de netwerk- en makelaarsvaardigheden bij hun medewerkers versterken. Daarnaast moet het vereiste kwaliteitsniveau van uitbestedingsoffertes op voorhand helder bepaald worden. Lokale besturen moeten investeren in expertise om de beoogde resultaten op te volgen en de kwaliteit te controleren.

Een tweede belangrijke uitdaging voor onze gemeenten is schaal. Grote gemeenten zijn niet per definitie bestuurskrachtiger dan kleine. Er bestaan wél empirische studies die aantonen dat gemeenten met een inwonersaantal van minder dan 10.000 duidelijk ‘de rol lossen’. Lokale besturen worden meer en meer uitvoeringspartners bij de realisatie van Vlaamse, federale en Europese doelstellingen. Een grotere schaal zou de kleinste gemeenten veel voordelen brengen. Daarom wil Voka dat gemeenten verplicht opschalen tot minimaal 10.000 inwoners. Daarbij opteert Voka voor het Deense model, waarbij gemeen­ten zes maanden de tijd krijgen om deze schaal te bereiken.

Fiscaal: minimaal 20% lokaal budget reserveren voor investeringen

Tot slot roept Voka op dat gemeenten een fiscaal pact sluiten met de bedrijven. Aan uitgavenzijde moet dit Pact het engagement inhouden van een ‘uitgavenshift’ van lopende uitgaven naar investeringsuitgaven. Voka vraagt dat alle gemeenten minimaal 20% van hun exploitatie-uitgaven voorzien voor investeringen. Aan inkomstenzijde roept Voka op tot een degressieve afbouw van louter financierende eigen gemeentelijke belastingen in de loop van de legislatuur. Eigen gemeentelijke belastingen kunnen enkel indien ze een gedragssturende finaliteit hebben. Gemeenten kunnen hierbij zelf geen nieuwe belastingen meer invoeren.

Na afschaffing van de eigen financierende belastingen en in samenspraak met en na goedkeuring door de betrokken bedrijven kan de gemeente één of meerdere bedrijfsinvesteringszones (BIZ) invoeren: via deze formule betalen ondernemingen indien daar rechtstreekse dienstverlening of investeringen tegenover staan. Bijvoorbeeld voor de inrichting van een bedrijven­terrein of een winkelcentrum. In Nederland is dit systeem al in gebruik, met bemoedigende resultaten.

Het volledige Voka Memorandum kan u raadplegen op www.vokakiest.be

Voor meer informatie:

Tom Demeyer
Woordvoerder Voka
+32 472 84 15 99
tom.demeyer@voka.be