PB Voka “Méér hernieuwbare energie en méér gascentrales zijn beste garantie op energiezekerheid”

Vandaag presenteert netbeheerder Elia een belangrijke studie die moet dienen als input voor de Belgische energievisie voor 2050 en het interfederaal energiepact. Daaruit blijkt dat we dringend werk moeten maken van ondubbelzinnige keuzes voor de elektriciteitsproductie van morgen. “Elektriciteit is een levensader voor iedereen en vooral ook voor onze bedrijven,” stelt Hans Maertens, gedelegeerd bestuurder van Voka. “We moeten dus dringend kiezen waarmee we onze elektriciteit in het komende decennium willen produceren en hoe we die met competitieve prijzen aan onze ondernemingen kunnen leveren.”

Voka is al geruime tijd vragende partij voor een duidelijke energievisie voor ons land, die de richting aangeeft waar we als maatschappij met onze energievoorziening naar toe willen. Voor Voka moeten we daarbij in elke stap competitiviteit, leveringszekerheid en duurzaamheid evenwichtig aan elkaar koppelen. "We vragen al lang een duidelijke visie van onze overheid met meer samenwerking," aldus Hans Maertens. “Met deze studie van Elia heeft iedereen nu voldoende zicht op de cijfers. Tijd om daar ook de politieke conclusies aan te koppelen. Meer hernieuwbare energie is zonder enige twijfel een must, maar enkel daarmee zullen we niet aan de vraag kunnen voldoen.”

In het verleden zijn de publieke en private actoren in België erin geslaagd een robuust en betrouwbare elektriciteitsvoorziening tot stand te brengen. Maar meer hernieuwbare energie, zorgt ook voor een hogere nood aan flexibiliteit op de momenten dat het niet waait en de zon niet schijnt. Interconnectie, vraagbeheer en meer opslag zijn daarbij zeker noodzakelijk, maar kunnen op zichzelf niet alles oplossen. Flexibele productiecentrales kunnen snel op- en afschakelen, en zo ervoor zorgen dat ook op momenten van veel vraag en weinig hernieuwbare productie, er geen blackouts optreden.

“Eigenlijk vragen we momenteel een kader voor investeringen in andere technologieën, terwijl iedereen volop op hernieuwbare bronnen wil inzetten. Dat is geen evidentie,” merkt Hans Maertens op. “We denken dat deze transitie enkel zal slagen als we naast een duurzaam, ook een robuust systeem tot stand kunnen brengen. Voorlopig hebben we daarbij nog nood aan dergelijke gascentrales, zeker vanaf 2025. Aangezien investeringen in dergelijke centrales meerdere jaren in beslag nemen, moeten we echt wel nú aan de slag. Onder die voorwaarde is een kernuitstap mogelijk zonder dat de energievoorziening in het gedrang komt of te duur wordt.”

De cijfers van Elia ondersteunen deze boodschap. Willen we in 2030 nog kunnen rekenen op dezelfde energieperformantie als nu, dan zal er 3,7 GWh aan stuurbare productie moeten zijn (het zgn. “thermisch blok”). Gascentrales hebben daarbij momenteel de beste troeven in handen. Zowel Elia als het Federaal Planbureau stellen vast dat er voor België aanzienlijke economische baten voor de maatschappij uit investeringen in dergelijke centrales kunnen voortvloeien. België kan in een scenario met méér gascentrales als aanvulling op méér hernieuwbare energie voordelen boeken op niveau van de handelsbalans, het consumentensurplus en de werkgelegenheid.

Het is volgens Voka belangrijk hierbij binnen Europa een ‘first-mover advantage’ uit te bouwen We stellen dus voor om de elektriciteitsmix open te laten aan de markt, binnen een stabiel regelgevend kader dat mogelijkheden voorziet om lange-termijn investeringen in te plannen en uit te voeren. Een energienorm moet aan de afnemerszijde een toetssteen vormen voor de garantie op competitieve energieprijzen bij elk beleid.

Wel zal in een scenario met meer hernieuwbare energie, geflankeerd door meer gas, de CO2-uitstoot in België (tijdelijk) toenemen. “Onze beleidsmakers moeten dit dus meenemen in de Europese besprekingen om de doelstellingen qua uitstootreductie voor ons land te bepalen.”

Vanuit Voka wordt alvast uitgekeken naar hoe de cijfers van deze studie in het energiepact vertaald zullen worden. “De markt moet een signaal krijgen dat dergelijke flexibele gascentrales ook in de toekomst rendabel zullen kunnen draaien. Daarvoor is dringend een energiepact nodig dat goed onderbouwd is en waartoe elke overheid zich ten volle engageert. Elia geeft ons daartoe alvast een welgekomen voorzet”, zo besluit Hans Maertens.