Pensioenen en taxshift leggen bom onder financiën van de gemeenten

De pensioenen van statutairen, zeg maar de vastbenoemde ambtenaren, zijn nu al een strop rond de hals van de lokale besturen, en dit zal in de toekomst alleen maar toenemen. Voor de pensioenuitgaven van de privésector, van zelfstandigen en van de federale en Vlaamse overheden komt de Schatkist deels tussen in de kosten. Alleen lokale besturen betalen alles zelf. Dat is niet billijk. Komt daarbij nog dat de gemeenten door de taxshift minder inkomsten uit de personenbelasting krijgen. Daarom vraagt de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG) de volgende federale regering o.m. dat ze werk maakt van een soort solidariteitsfonds voor alle statutaire pensioenlasten van de verschillende overheden en dat de gevolgen van de taxshift ongedaan worden gemaakt.

De pensioenen van statutairen slorpen een steeds groter deel op van de lokale uitgaven, zonder dat de besturen hier zelf enige vat op hebben. ‘Door de vergrijzing stijgen onze pensioenkosten alleen maar, en ze verdringen andere noodzakelijke lokale uitgaven.’, waarschuwt Mieck Vos, algemeen directeur van de VVSG. In de periode 2012-2017 stegen de pensioenlasten van de Vlaamse gemeente, OCMW’s, politiezones en hulpverleningszones met 236 miljoen euro of ruim 5,8% per jaar. De verwachting is dat daar tegen 2024 nog eens 32,6% of 310 miljoen euro bijkomt. Een groot deel van de verwachte stijging van het Gemeentefonds zal dus naar de financiering van de pensioenlasten gaan, waardoor andere uitgaven gehypothekeerd worden. Die stijging heeft alles te maken met het feit dat steeds meer mensen met pensioen gaan (de babyboomgeneratie) en dat gepensioneerden langer leven en dus ook langer een pensioen genieten. Deze toename wordt helemaal gedragen door de relatief beperkte budgettaire ruimte van de lokale besturen en wordt daardoor onhoudbaar. ‘Het is zeer goed dat mensen een pensioen krijgen, maar dat mag niet ten koste gaan van de dienstverlening die gemeenten aan hun inwoners kunnen bieden,’ luidt het.

De federale taxshift raakt de lokale besturen op 2 manieren. De taxshift verlaagt de personenbelasting, waardoor bij gelijke gemeentelijke tarieven meteen een vermindering van inkomsten uit de aanvullende personenbelasting optreedt. Dit is goed voor ca.200 miljoen euro minderontvangsten. Daarbij komt dat de lokale besturen uitgesloten worden als begunstigden van de taxshift. De ‘Wet taxshift’ kent een reeks verlagingen van de werkgeversbijdragen toe (basisbijdrage 32,4% naar 25%, bijdragevermindering op de lage lonen, forfaitaire korting 49€ per kwartaal) maar niet aan de lokale besturen, nochtans van groot belang voor in het bijzonder de lokale sociale dienstverlening zoals de woonzorgcentra, kinderopvang, gezinszorg, cultuur, enz. Dit creëert een bijkomende loonkostenhandicap van minstens 183 miljoen euro/jaar voor alle Belgische lokale besturen samen, waarvan €98 miljoen voor de Vlaamse lokale besturen (basis loonmassa 2015). ‘Dit is een groot concurrentieel nadeel ten aanzien van de andere sectoren. De Wet Taxshift vergroot immers het verschil in behandeling tussen de social- en non- profit en de lokale besturen, in het nadeel van de lokale besturen,’ zegt Vos.

Daarom vraagt de VVSG de nieuwe federale regering:

• De stijging van de bijdragepercentages inzake pensioenen meteen stop te zetten en het saldo zelf te financieren. Lokale besturen betalen vandaag voor elke ambtenaar meer dan 34% werkgeversbijdrage. De Vlaamse overheid betaalt net geen 8%.
• Werk te maken van een solidarisering van alle statutaire pensioenlasten van de verschillende overheden in een fonds, waarin ze ook billijk bijdragen.
• De effecten van de taxshift voor de gemeenten weg te werken door een systeem waarbij de gemeentelijke ontvangsten volledig gevrijwaard worden van de gevolgen van fiscale ingrepen van de Vlaamse of de federale overheid.

Bij de lokale besturen werken nu ongeveer 160.000 personeelsleden, 34% is statutair, 66% is contractant.

Meer info: Mieck Vos, algemeen directeur VVSG, 0474/843243