“Limburgse babyboomers willen hun bedrijf overdragen, maar dat is geen evidente zaak”

Er staat de komende vijf tot tien jaar in Limburg een tsunami aan bedrijfsoverdrachten klaar. Heel wat Limburgse familiebedrijven opgericht door ondernemers uit de babyboomgeneratie willen stilaan met pensioen. Opvolging en overname zullen de komende jaren, willen of niet, op de agenda van een groot aantal Limburgse KMO’s staan. Maar de cijfers tonen aan dat die voorbereiding geen evidente zaak is.

“Vandaag zien we dat 8 op 10 van de Limburgse bedrijven familiebedrijven zijn”, steekt Axelle Henrard, directeur eigenaars-ondernemers bij Voka – Kamer van Koophandel Limburg, van wal. “Van 25% van deze bedrijven wordt verwacht dat ze binnen de 5 tot 10 jaar de fakkel zullen doorgeven. Wanneer ik even verder reken, is er nog werk aan de winkel, want 30% van de bedrijven bereikt de tweede generatie, 10% de derde en slechts 4% de vierde generatie.”

Voka – KvK Limburg kon zopas spreken met dr. Ine Umans van het Research Center for Entrepreneurship and Family Firms van de UHasselt. Zij voerde samen met twee andere professoren een onderzoek naar Bedrijfsoverdracht in Vlaanderen (2019) waarvan enkel de reacties van 55+’ers werden weerhouden. Uit deze studie kon men afleiden dat meer dan de helft (60%) van de bedrijfsleiders dacht om de leiding van het bedrijf binnen de vijf jaar over te geven. Helaas geeft bijna een vijfde toe nog niet bezig te zijn met de voorbereiding van de overdracht. Het bespreken van de overdracht blijkt een gevoelig thema. Meer dan een derde van de bedrijfsleiders (35%) die binnen de vijf jaar het bedrijf wil overdragen, heeft de overdracht van de eigendom nog niet besproken met een potentiële opvolger/overnemer. In bijna de helft van de bedrijven waar over twee jaar een overdracht wordt voorzien, is de opvolger vandaag nog niet bekend.

Nextgen

“Om deze gesprekken vroeger op gang te laten komen, brengen we bij Voka – Kamer van Koophandel Limburg de opvolgende generatie in familiebedrijven samen”, gaat Henrard verder. “We noemen hen de ‘nextgen’er’. We bieden hen via verschillende trajecten de kans om in contact te komen met mensen die in een soortgelijke situatie zitten. Nextgen’ers zijn de bedrijfsleiders van morgen en het is onze taak hen op weg te helpen. Vaak kunnen ze hiermee immers niet terecht in hun eigen kennissenkring.”

“Waarom is dit nodig? Als 'zoon of dochter van' aan de slag gaan in het familiebedrijf is een uitdagend engagement”, weet Axelle Henrard. “Het gaat om een andere generatie, ze leggen van nature andere accenten dan de ouders en de werknemers in het familiebedrijf kunnen gevoelig zijn voor verandering. Ten opzichte van niet-familiebedrijven botsen familiale ondernemers daar vaak op bijkomende emotionele aspecten. Maar ook, stel dat de nextgen’er de aandelen wil overnemen, hoe gaat dit dan in zijn werk? En wat met de zus of broer die niet actief is in het bedrijf en dit waarschijnlijk ook nooit zal willen? In een groep van gelijkgestemden ontdekken ze dit allemaal samen en leren ze deze inzichten te vertalen naar de familie en de werkvloer. Via verschillende sprekers en praktijkgetuigenissen, reiken we nextgen’ers de nodige handvaten aan om hen de juiste weg te laten inslaan en om zich voor te bereiden op hun toekomst. Zo zullen ze sterker in hun schoenen staan om in het bedrijf te werken tussen de andere werknemers en om er later een leidende rol op te nemen.”

150 familiale opvolgers

“We beginnen er bij Voka – KvK Limburg al vroeg mee. Zo inspireren we de nog schoolgaande jeugd (15 tot 18 jaar) over ondernemerschap in het familiebedrijf en in het bijzonder ondernemen op jonge leeftijd. Daarnaast brengen we de jongeren samen die nog nadenken of het de juiste stap zou kunnen zijn om in het familiebedrijf te gaan werken. Met een sensibiliserende aanpak informeren we hen over de verschillende mogelijkheden en over hoe de instap in het familiebedrijf correct wordt geregeld. Tot slot brengen we jongeren samen die reeds actief zijn in het familiebedrijf of recent het familiebedrijf hebben overgenomen. Die brengen we samen om ervaringen uit te wisselen rond thema’s waar ze zelf van wakker liggen en om zichzelf op persoonlijk vlak te ontwikkelen. We zijn gestart met de begeleiding van NextGen’ers in 2017 en mochten ondertussen 150 familiale opvolgers verder op weg helpen. Het belang van deze trajecten neemt jaarlijks toe. Zo verwelkomden we in 2020 al 60 familiale opvolgers.”

Meer info over de verschillende trajecten vind je via onze website: www.voka.be/aanbod-nextgen. NextGen-producten zijn een initiatief van het Family Business Center als onderdeel van Voka – KvK Limburg.