İsveç Iraklı mültecileri ölüme yolluyor

İsveç Göçmen Dairesi Temmuz 2007’de  Irak’ta savaş ve çatışmanın olmadığı tespitinde bulundu.  Yaşamını kurtarmak için Irak’tan kaçmak zorunda kalan ilticacıları ülkelerine geri göndermek amacıyla alınan bu kararın ardından binlerce mülteci zorla, kelepçelenerek veya bayıltılarak uçaklara doldurulup Irak’a iade edildi. Yapılan araştırmalar Irak’a geri iade edilen mültecilerin ülkelerini yeniden terkettiklerini ve bir çoğunun Suriye, Lübnan, Türkiye gibi komşu ülkelere sığındıklarını gösteriyor.

İsveç hükümetinin uluslararası anlaşmalar ve Cenevre Sözleşmesini ihlal ederek ilticacıları yeniden savaşa göndermesi  tepkilere neden oluyor. Aralarında Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR), Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri ve Uluslararası Af Örgütünün de bulunduğu pek çok kurum İsveç hükümetine sert eleştiriler yönelterek mültecilerin iadelerinin durdurulmasını talep ediyorlar.

Bu arada haklarında sınır dışıı edilme kararı verilen bir grup Iraklının başvurusunu inceleyen Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Irak’a iadelerinin durdurulmasını kararlaştırdı. Mahkeme kararının haklarında yurtdışı etme kararı verilen diğer mültecileri de kapsamasına rağmen Göçmen Dairesi Iraklı mültecilerin iadesinin durdurulmayacağını açıklaması tepkilere yol açtı. Uluslararası Af Örgütü Irak’a iadeleri durdurmak için uluslararası bir kampanya başlattı. Kişi ve kurumlara  altına imza attığı sözleşmelere uyması ve ilticacıların Irak’a gönderilmelerinin durdurulması için İsveç Göçmen Bakanı Tobias Billström’e mektup yazmaları çağrısında bulundu. Geçtiğimiz günlerde İsveç Parlamentosunda yapılan bir seminere katılan Birleşmiş Milletlerin Bağdat’taki İnsan Hakları Komiserliği sorumlusu Carolyn Ennis de seçimlerden sonra Irak’ta politik boşluk oluştuğunu, herhangi bir ilerleme olmadığını ve insan hakları ihlallerinin sürdüğünü belirterek ilticacıların Irak’a iade edilmemesi gerektiğini söyledi. İsveç Kiliseleri, Mülteci ve Göçmen Örgütleri ile Çevre Partisi Yeşiller ve Sol Parti’nin yanı sıra hükümeti oluşturan sağ partilerin bazı milletvekilleri de ilticacıları Irak’a iade etmeyi sürdüren hükümete tepki gösteriyorlar. Halk Partisi Avrupa Parlamenteri Cecilia Wikström ilticacıların Irak’a iadelerinin gayri-insani olduğunu söyledi.  Bu arada ilticacıların sınır dışı edilmelerini protesto etmek amacıyla değişik eylemler yapılıyor. Göteborg’de haklarında sınır dışı etme kararı alınan 20 Iraklı mülteci 3 günden beri açlık grevindeler.” Kimse İllegal Değidir” adlı grup da polisin sınırdışı etmek amacıyla havaalanına götürmeye çalıştığı 5 ilticacının bindirildiği otobüsün kalkmasını engelledi. Stockholm’de de parlamento binasının önünde Iraklı ilticacıların sınır dışı edilmelerini protesto etmek amacıyla yüzlerce kişinin katıldığı bir gösteri yapıldı.

Murat Kuseyri/Stockholm