Stockholm’de soykırım sergisi ve konferansı

Ermeni soykırımının 79. Yıldönümü dolayısıyla Stockholm’deki Katolik Kilisesi bir dizi etkinliğe ev sahibi yapıyor.

23 Nisan günü “Ermeni soykırımı ve İskandinavya’da yankısı” temali serginin açılışı yapıldı. Sergi 2. Abdulhamid döneminden  itibaren Ermenilere yapılan baskı ve katliamların Danimarka, Norveç ve İsveç’te yarattığı yankıyı ve  Ermenilere yardım için o dönemde yapılan çalışmaları konu alıyor. Soykırımdan sonra bölgeye giden misyonerlerin yazdıkları raporlar , anılar  ve çektikleri resimler ile o dönemde yayımlanan soykırımını konu alan kitaplar sergileniyor. Sergide Hrant Dink için de bir köşe ayrılmış. Dink’in çocukluk resimlerinin de yer aldığı masa kırmızı karanfillerle donatılmış.27 Nisan akşamına kadar  Stockholm’de sergilenecek olan resim, belge ve kitaplar daha sonra Oslo ve Kopenhag’da sergilenecek.

24 Nisan günü yapılan konferansta konuşan bilim adamları, tarihçi ve sanatçılar yaraların sarılması için Türk Devletine soykırımı kabul etmesi çağrısında bulundular.

Lund Üniversitesi Öğretim Görevlisi Maria Småberg soykırımı sırasında İsveçli kadın misyonerlerin çalışmalarını konu alan bir konuşma yaptı. İsveçli kadın misyoner Alma Johansson’un soykırım esnasında şahit olduklarını Batılı ülkelerinin elçiliklerine anlatmak ve önlem almalarını sağlamak için 3 hafta  at sırtında binlerce kilometre yol kaydettikten  İstanbul’a ulaştığında yaşadıklarını Johansson’un anılarını okuyarak aktardı: “3 hafta yorucu bir yolculuktan sonra Konstantinapol’a ulaştım. Ancak anlattıkların Batılı devletlerin elçilerinin ilgilerini çekmedi. Dünya ortadan kaldırılmak istenen 3 milyonluk halk yerine daha önemli işlerle ilgileniyordu. ...“

Tarih Profesörü Klas-Göran Karlsson Osmanlı Devletinin Ermenilere yaptığı soykırımının 1917 veya 1923’te sona ermediğini,  hala sürmekte olduğunu, konu tüm yönlerinle ele alınana ve gerçekler kabul edilene kadar da süreceğini söyledi. Dünya’da 24 Nisan 1915’ten itibaren Ermenilere soykırım yapıldığını kabul etmeyen tek bir aklı başında insanın olmadığını, ama Türkiye’nin hala gerçekleri kabul etmemekte direndiğini söyledi. 3 yıl sonra soykırımının 100 yıldönümü olacağına dikkat çeken Karlsson “O zamana dek Türkiye’nin soykırımını kabul edeceğini ve olayın tarihin sayfalarında kalacağını umut ediyorum” dedi.

Soykırım esnasında Ermeni kadınlarının yaşadıkları dramı “Büyükannemin Dövmeleri” adlı belgeselin yapımcısı Peå Holmqvist Ermenilere yapılan soykırımının yaraların sarılması için Türkiye tarafından kabul edilmesi gerektiğini söyledi. 2012 yılında Ermenilere yapılan soykırımını inkar etmenin bir yararı olmayacağını gerçeklerin geniş kitleler tarafından bilindiğini ifade etti.

Murat Kuseyri